سرویس وبلاگدهی رایگان

شهرستان قائنات، به مرکزیت شهر قائن، در شرق ایران و شمال استان خراسان جنوبی در حد فاصل ۱۵ و ۳۳ تا ۱۲ و ۳۴ عرض جغرافیایی و ۳۸ و ۵۸ تا ۵۶ و ۶۰ طول جغرافیایی قرار دارد.

شهرستان قائنات، تا سال ۱۳۵۹، یکی از بخش‌های شهرستان بیرجند بود که در این سال جدا شده و به صورت شهرستان درآمد.

تقسیمات کشوری

این شهرستان دارای شش بخش است:

بخش مرکزی شهرستان قائنات

  دهستان پیشکوه (قائنات)
  دهستان قائن
  دهستان مهیار

شهرها: قائن و اسفدن

بخش زیرکوه

  دهستان پترگان
  دهستان زیرکوه
  دهستان شاسکوه

شهرها: حاجى آباد

بخش نیمبلوک

  دهستان کرغند
  دهستان نیمبلوک

شهرها: خضری دشت بیاض و نیمبلوک

بخش زهان

  دهستان افین
  دهستان زهان

شهرها: زهان

بخش سده (قائنات)

  دهستان آفریز
  دهستان پسکوه
  دهستان سده

شهرها: آرین شهر

جغرافیا

شهرستان قائنات در شمال استان خراسان جنوبی قرار گرفته‌است. این شهرستان از شمال به شهرستان‌های خواف و گناباد از استان خراسان رضوی، از غرب به شهرستان سرایان و از جنوب به شهرستان بیرجند محدود شده و از جانب شرق، مرزی به طول تقریبی ۱۳۰ کیلومتر با کشور افغانستان دارد.

مساحت این شهرستان بالغ بر ۱۷٬۷۲۲ کیلومتر مربع می‌باشد. شهرستان قائنات، براساس آخرین تقسیمات کشوری مشتمل بر ۵ بخش و ۱۳ دهستان بوده و ۳۷۳ روستا و ۱۲۹۳ آبادی خالی از سکنه دارد.

رشته کوه قهستان در غرب و شاسکوه و آهنگران در شرق آن سر به آسمان سوده و بلندترین قله منطقه کمر سرخ با ۲۸۴۲ متر در نیم بلوک و پست‌ترین نقطه با ۶۱۰ متر در پترگان قرار دارد.

گونه های گیاهی و جانوری

مراتع قائن از نوع متوسط است و در آن گیاهان دارویی گوناگون، جنگلهای تنگ، پسته کوهی، بنه، قیچ و بادامشک دیده می‌شود. در شهرستان قائن خصوصاً در منطقه شکار ممنوع شاسکوه، قریب به ۵۹ گونه پرنده ، ۲۵ نوع پستاندار و ۱۷ گونه از خزندگان و دوزیستان منحصر به فرد زندگی می‌کنند. در این خطه، رودخانه های با اهمیتی همچون رود شور، رود مرادنشاه، رود بیهود، افین و آهنگران جریان دارند و گندم، جو، چغندر، پسته و خصوصاً زعفران و زرشک و آلو از محصولات کشاورزی این شهرستان می‌باشند.

پیشینه

چنانچه تذکره نویسان و مورخان نقل کرده اند منطقه قائنات با تاریخی سی هزار ساله یکی از اولین خاستگاههای تمدن خراسان است فخرالاسلام پیدایش قائن را به عصر قابیل پسر آدم نسبت داده و در فرهنگ دهخدا بنای اولیه شهر قائن به سام بن نریمان و در احیاء الملوک به کی لهراسب پدر گشتاسب منسوب شده است این سخنان اگر چه از اعتباری علمی برخوردار نیستند اما بازگو کننده قدمتی هستند که چون غباری از روزگاران دور بر سنگ سنگ این شهر نشسته اند در سفرنامه ی سرپرسی سایکس آمده در 328 قبل از میلاد 13 هزار نفر از مدافعان شهر قائن به مقابله با لشکر انبوه اسکندر در آمدند و دکتر بلووگلدسمید اعتقاد دارد که قلعه کوه قائن در عهد هخامنشیان همان کاخ سلاطین قهستان یا آرتاگوانا بوده است. قائن در عصر زمانداران ساسانیان نیز از مراکز مهم قدرت و از معدود شهرهای استراتژیک ایران به شمار می آمده است مورخان بسیاری در کتب خویش از قائنات نام برده اند اصطخری در 340 ه . ش از قائن به‌عنوان مرکز قهستان نام برده و مذهب آن خطه را شیعه ذکر کرده و جیهانی در 375 هجری از سه دروازه شهر به اسامی درکون ، در کلاوج و درزقان استخر نام برده است. ناصر خسرو قبادیانی در سال 440 وارد قائنات شده و قائن را چنین توصیف نموده قائن شهری بزرگ و حصین و گرد آن خندقی و مسجد آدینه به شهر اند است و آنجا که مقصوره است تاقی عظیم و بزرگ است که در خراسان از آن بزرگ‌تر ندیدم . مارکوپولوی و نیزی هوای قائن را در نهایت اعتدال دانسته و یاقوت حموی و عبدا... محمد بن احمد مقدسی آنجا را بندر خراسان و خزانه کرمان معرفی کرده اند قائن در جریان تندباد ایلغارهای تاریخی صدمه چندانی ندیده است وچنانکه نقل شده در 773 هجری امیرتیمور در حوالی قائن اردو زد لیکن به فضل و درایت حاکم شهر بدون جنگ و خونریزی از کنار آن گذشت . در عصر صفویه نیز به سال 1002 هجری شاه عباس صفوی از قائن دیدن نمود و سالها بعد در زمان سلسله زندیه هنگامی که لطفعلی خان زند از کرمان گریخت و به قائن آمد در آنجا از وی پذیرائی شد قائنیان در بازگشت نیز تعدادی سوار جهت جنگ با آغا محمد خان قاجار در اختیار وی قرار دادند. من حیث المجموع تاریخی و حوادث تاریخی قائن چنان گسترده و بسیط است که در این مختصر نمی گنجد. در پایان به سخن دکتر ژوزف انگلیسی اکتفا می کنیم که قائن را از مناطق آباد خراسان و قرار گاه مردان دلیری می دانسته که از راه شمشیر زنی و کمان کشی روزگار گذرانده اند.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: